[huge_it_maps id="15"]

Cmentarz wojenny, miejsce pochówku żołnierzy Armii Czerwonej poległych w Opolu i okolicy w 1945 roku i w latach następnych (daty śmierci do 1947 roku). Większość pochowanych tu żołnierzy zginęło podczas zdobywania Opola w styczniu 1945 roku. Poległych chowano w kilku punktach miasta, dopiero po objęciu Opola przez polską administrację wskazano teren obecnego cmentarza jako centralne miejsce pochówku żołnierzy radzieckich.

Cmentarz otwarto latem roku 1945 w niezabudowanej wówczas przestrzeni przy ówczesnej ul Le Ronda (ob. Katowickiej). Jest to założenie o prostym, regularnym układzie z główną aleją wiodącą do pomnika i nagrobkami rozmieszczonymi w rzędach. Z czasem nekropolia znalazła się w centrum kampusu uniwersyteckiego, pomiędzy domami studenckimi.

Na zachowanym zdjęciu dokumentującym uroczystość otwarcia cmentarza w 1945 roku miejsca pochówku oznaczone są tymczasowymi konstrukcjami (drewnianymi?) w formie umocowanej na prostopadłościennym cokole smukłej sterczyny zwieńczonej czerwoną gwiazdą. Widoczny jest też centralnie umieszczony monument o podobnej formie, znacznie większych rozmiarów, z pamiątkowa tablicą. W 1947 roku zastąpiono go pomnikiem wykonanym z betonu, marmuru i granitu, złożonego z dwóch elementów – przedniego, niższego z miejscem na znicz i z tablicą opatrzona napisem w dwóch językach – polskim i rosyjskim: Bohaterom Armii Radzieckiej/ poległym o wolność i demokrację ludową/ Towarzystwo Przyjaźni /Polsko-Radzieckiej w Opolu/1947 oraz z umieszczonej z tyłu wysokiej formy w kształcie dwóch kolumn podtrzymujących lekko zaokrągloną belkę, udekorowaną czerwoną gwiazdą. Prawdopodobnie w tym samym czasie wykonano obecnie istniejące nagrobki wykonane ze sztucznego kamienia (lastryko) z marmurową lub granitową płytą nagrobną.

W marcu 1947 roku w sprawozdaniu wykazywano istnienie na cmentarzu 139 grobów. Obecnie znajduje się tu 166 nagrobków, w których pochowanych jest łącznie 487 żołnierzy, w tym 99 zidentyfikowanych (dane wg bazy Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa).