25 października 2023 r. zostały zawarte dwie umowy o dofinansowanie realizacji inwestycji Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Opolu ze środków NFOŚiGW w formie dotacji oraz pożyczki na budowę instalacji termicznego przekształcania odpadów wraz z odzyskiem energii jako elementu Centrum Zielonej Transformacji w Opolu. Dofinansowanie pochodzi z programu „Racjonalna gospodarka odpadami” cz. 3 – Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne. Koszt wybudowania instalacji został oszacowany na kwotę ok. 169 107 288 zł brutto – do 65 117 800 zł ma pochodzić z dotacji NFOŚiGW i tyle samo z pożyczki udzielonej przez NFOŚiGW.

Inwestycja powstanie na terenie istniejącego Centrum Zagospodarowania Odpadów Zakładu Komunalnego Sp. z o.o. w Opolu. Budowa instalacji przyczyni się do znacznego ograniczenia ilości składowanych odpadów oraz zmniejszy zanieczyszczenie środowiska. Ciepło uzyskiwane w procesie spalania wytworzonego z odpadów paliwa alternatywnego ograniczy bowiem zużycie węgla przez ECO SA o 10 tys. ton rocznie.

Obiekt przy ul. Podmiejskiej 69, przewidziany jako teren inwestycji, jest głównym miejscem, do którego dostarczane są odpady komunalne z Opola. Podstawowe elementy technologiczne instalacji termicznego przekształcania umieszczone będą w zamkniętej hali. Należeć do nich będą:

• węzeł rozładunku i magazynowania paliwa,

• węzeł termicznego przekształcania,

• węzeł odzysku i konwersji energii,

• węzeł oczyszczania spalin z systemem kontroli emisji,

• węzeł usuwania ubocznych produktów spalania,

• węzeł wyprowadzania energii,

• systemy kontrolno-procesowe,

• instalacje i systemy towarzyszące (węzeł zasilania w wodę technologiczną, system gospodarki ściekowej, sprężonego powietrza, energii elektrycznej, systemy monitoringu).

Instalacja termicznego przekształcania odpadów wykorzystywać będzie jako paliwo frakcje energetyczne i biodegradowalne odpadów komunalnych zmieszanych i zbieranych selektywnie, a nienadających się do recyklingu lub powtórnego wykorzystania. Nie będą w niej spalane odpady niebezpieczne.

Planowane przedsięwzięcie obejmie budowę obiektów kubaturowych, placów utwardzonych, niezbędnych instalacji oraz infrastruktury technicznej, zbiorników, i magazynów, a także wprowadzenie zieleni ozdobnej i izolacyjnej. Orientacyjna wielkość powierzchni, którą zajmą planowane obiekty instalacji wyniesie ok. 0,49 ha.

Instalacja produkować będzie w kogeneracji energię elektryczną i ciepło z wykorzystaniem modułu ORC. Energia elektryczna zużywana będzie przede wszystkim na potrzeby własne instalacji, natomiast ciepło w postaci gorącej wody zasilać będzie miejską sieć ciepłowniczą.

• Nominalna roczna przepustowość instalacji: 17 800 Mg/rok,

• Maksymalna przepustowość instalacji: 20 000 Mg/rok,

• Nominalna godzinowa przepustowość instalacji: 2,3 Mg/h,

• Nominalna wartość opałowa paliwa z odpadów: 15 MJ/kg,

Wybudowanie instalacji będzie miało pozytywny wpływ na wielkość emisji gazów cieplarnianych w Opolu, a tym samym zmiany klimatu z następujących powodów:

• termiczne przekształcanie wysokoenergetycznych frakcji odpadów nienadających się do recyklingu lub ponownego wykorzystania spowoduje redukcję odpadów kierowanych do składowania, a tym samym mniejszą emisję gazów cieplarnianych do atmosfery, w szczególności metanu,
• planowana ITPO (Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów) będzie obiektem, w którym ciepło oraz energię elektryczną produkuje się w kogeneracji, co pozwala na ograniczenie zużycia paliwa o około 10–25% w porównaniu z ich oddzielną produkcją. Odpowiednio niższa będzie też emisja zanieczyszczeń do powietrza,
• w wyniku realizacji instalacji opalanej paliwem z odpadów i transferem wyprodukowanego ciepła do miejskiej sieci ciepłowniczej nastąpi ograniczenie zużycia energii pierwotnej w kotłowniach opalanych paliwem konwencjonalnym, a co za tym idzie ograniczenie emisji CO2,
• w skali lokalnej zmniejszeniu ulegnie natężenie ruchu pojazdów w związku z ograniczeniem transportu frakcji wysokoenergetycznej do ITPO zlokalizowanej przy miejscu ich wytwarzania, zamiast do cementowni.

Emisja zanieczyszczeń z ITPO kontrolowana będzie przez system ciągłego monitoringu spalin (CEMS -Continuous Emission Monitoring System). Urządzenie do systemu ciągłego monitoringu emisji i okresowego pobierania próbek do analiz laboratoryjnych będzie zamontowane na kominie. System monitoringu zintegrowany będzie z systemem sterowania procesem termicznego przekształcania m. in. w zakresie generowania sygnałów alarmowych, sterowania ilością podawanych reagentów, możliwości podglądu on-line wartości emisji. Wyniki monitoringu będą udostępniane organom kontrolującym (WIOŚ) w systemie online.

Zarząd Zakładu Komunalnego Sp. z o.o w Opolu prowadził cały czas otwartą komunikację z mieszkańcami miasta na temat całego Projektu Centrum Zielonej Transformacji. Lokalna społeczność za pomocą materiałów informacyjnych, dedykowanej strony internetowej www.centrumzielonejtransformacji.pl oraz profilu na FB może dowiedzieć się o szczegółach planowanej inwestycji. Powołano Radę Społeczną Centrum Zielonej Transformacji skupiającą Radnych Miasta Opola, przedstawicieli wszystkich Rad Dzielnic, Centrum Seniora, opolskich uczelni, organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli Urzędu Miasta. W jej posiedzeniach uczestniczyli zarówno popierający inicjatywę eksperci, jak i przeciwnicy Projektu. Poza funkcjonowaniem Rady przeprowadzono szereg otwartych spotkań informacyjnych dla opolan, w szczególności dla mieszkańców sąsiadującej z inwestycją dzielnicy Groszowice. Były to działania oparte na idei transparentności i dialogu, prowadzone niezależnie od odbywających się w ramach procedury wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oficjalnych konsultacji społecznych Urzędu Miasta Opola. Dzięki konsekwentnemu dialogowi z opolanami dotyczącego idei Centrum Zielonej Transformacji możliwe stało się zawarcie umów z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.